De in 1816 in Den Haag geboren Johannes Verhulst was een van de meest invloedrijke figuren van de negentiende-eeuwse Nederlandse muziek. Nadat zijn Ouverture op.2 in 1836 de bewondering had geoogst van Mendelssohn, besloot Verhulst een aantal jaren door te brengen in kringen rond Mendelssohn en Schumann te Leipzig. Tijdens deze 'Bildungszeit' ontstond Verhulsts eerste en enige Symfonie, waarmee hij
… tijdens de première in 1842 de bewondering van het publiek oogstte. Het Neue Zeitschrift für Musik oordeelde echter kritischer: de recensent vond het eerste deel te lang en de thema's van de eerste twee delen niet interessant genoeg. Helemaal ten onrechte was deze kritiek niet: de nuchtere Hollander Verhulst beschikte nu eenmaal niet over de aanstekelijke inventiviteit van het verwende zondagskind Mendelssohn. Niettemin beheerste Verhulst wel degelijk het symfonische discours, wat gezien zijn leeftijd een knappe prestatie was. In het Scherzo en de Finale komt Verhulst het dichtst bij Mendelssohns feeërieke sprookjeswereld, waarbij de Finale (al dan niet bewust) zelfs letterlijk aan de Ouverture van Ein Sommernachtstraum (1826) refereert. Na diens terugkeer in ons land groeide de symfonie uit tot één van Verhulsts meest gespeelde en meest succesvolle werken. (HJ)meer
