Een uit graniet gehouwen openingsdeel met onspeelbare titanensprongen; een emotioneel complex Adagio, waaraan geen einde lijkt te komen; een krankzinnige slotfuga, die al net zo bizar is als de acht jaar later gecomponeerde Große Fuge. En dan het lef waarmee deze finale wordt ingeleid, waarbij briljante vondsten worden weggegeven die niets met het vervolg te maken hebben. Toen Beethoven in 1817-1818
… zijn 'Hammerklaviersonate' neerpende, moet hij zich gerealiseerd hebben dat hij vooralsnog voor de bureaula componeerde. Tegenwoordig is de Sonate niet alleen een mijlpaal voor de pianomuziek, maar zelfs voor de muziekgeschiedenis als geheel. Het grensverleggende karakter vond navolging in Messiaens Vingt Regards en Boulez' Tweede Pianosonate. (HJ)meer