Antonio Vivaldi heeft vier oratoria geschreven, maar Juditha triumphans (1716) is de enige die compleet overgeleverd is. En daar hebben we nog geluk mee: het werd pas in 1920 ontdekt, samen met een hele bundel andere vocale muziek van Vivaldi. Tot die tijd had iedereen gedacht dat de 'roodharige priester' alleen instrumentale muziek componeerde. Het libretto van Juditha werd geschreven voor de
… 'Ospedale della Pietà', een van de Venetiaanse weeshuizen voor meisjes. Het orkest en het koor van dit weeshuis bestond alleen maar uit meisjes en trok om deze reden veel aandacht van het publiek. De verschillende 'ospedali' voerden regelmatig oratoria op, sinds 1690 (waarschijnlijk wegens religieus en academisch prestige) in het Latijn. De dichter Giacomo Cassetti schreef de Latijnse teksten voor Juditha triumphans. Het verhaal van Judith had in het Venetië van 1716 een sterke actuele waarde, omdat de republiek van de dogen verwikkeld was in de zoveelste strijd met het Ottomaanse rijk: de Assyriërs uit het bijbelse verhaal werden vergeleken met de Turken, de Venetianen met de Joden. Cassetti's libretto wijkt behoorlijk af van het (apocriefe) bijbelse verhaal in die zin dat Holofernes veel sympathieker weergegeven wordt. Hij is niet alleen de grote vijand van de Joden, maar ook een romantische minnaar die daadwerkelijk verliefd geworden is op Judith. Zo lijkt dit oratorium veel meer op een opera, wat nog versterkt wordt doordat er geen verteller aanwezig is. De muziek van Vivaldi is prachtig, mede door de gevarieerde orkestratie. Het weeshuis bezitte nu eenmaal vele exotische instrumenten en wilde dat graag laten zien. Alle rollen werden gezongen door vrouwen, ook die van Holofernes. (CP)meer