L'amour de loin

'Waarom ging ik niet daarheen als een pelgrim, zodat mijn staf en mantel door haar ogen worden aanschouwd', aldus troubadour Jaufré Rudel over de 'amor de lohn'. De Finse componiste Kaija Saariaho gebruikte de oude melodie van Lanquan li jorn voor haar nieuwe opera L'Amour de Loin. Haar creativiteit werd gestimuleerd door de rijzige Dawn Upshaw, maar wat Gerald Finley en Monica Groop in deze… productie presteren is zeker zo indrukwekkend. Het verhaal is simpel: een man en vrouw verlangen enkel en alleen naar elkaar omdat ze onbereikbaar voor elkaar zijn; hun postiljon d'amour is een androgyne pelgrim. Als de beide geliefden elkaar toch nog ontmoeten, sterft de man waarna de vrouw, zoals het een middeleeuwse betaamt, haar verlangen op God richt. In de muziek wordt deze middeleeuwse vroomheid verklankt middels groot-orkestrale klankvelden waarboven piccolo's als leeuweriken kwinkeleren. De enscenering van Peter Sellars beeldt de onbereikbare liefde uit door twee gietijzeren wenteltrappen, waartussen de pelgrim in een soort TL bak heen en weer pendelt. Oeroud en hypermodern zorgen zo voor ladingen ontvlambare emoties, maar het is vooral Monica Groop die het risico loopt geëlektrocuteerd te worden. De lof die deze productie ten deel viel ('Best New Work of the Year, 2000' aldus The New York Times) is zonder meer terecht. De vraag of de opera hiermee verzekerd is van een grootse toekomst, is minder eenvoudig te beantwoorden. Dit soort trage en exotische klanken zijn voor één keer best overtuigend, maar of dat met een volgende productie nog zo is? Laten we Saariaho's volgende opera, Adriana Mater, afwachten die in 2006 in première zal gaan. (HJ)meer