Missa unitatis

Giuseppe Verdi, zoon van een herbergier, wordt beschouwd als de belangrijkste en populairste operacomponist van Italië. Maar weinig componisten hebben zo goed een balans kunnen vinden tussen artistieke idealen en commerciële belangen. Verdi is de componist van hits als La donna è mobile en het Slavenkoor. Hij wist dat hij altijd 'iets voor de orgeldraaier' moest componeren, wilde hij dat een opera succesvol was. Hij waakte ervoor het publiek te vervelen. Vooral zijn vroege werken worden gekenmerkt door een sterke ritmiek die zijn opera’s een sterk vooruit stuwende kracht verlenen. Een bekend voorbeeld is Il trovatore.

Maar Verdi was ook een componist met idealen. Als hij geboeid werd door een personage, wilde hij het karakter zo goed mogelijk in muziek beschrijven. Om daarin te slagen moest hij soms de traditionele operavormen manipuleren of negeren zoals in Rigoletto, waardoor hij vaak in discussie moest gaan met zangers en tekstschrijvers. Hij was niet bang om maatschappelijk gevoelige onderwerpen aan te spreken in zijn opera's, ook al leverde hem dat problemen op met de gevestigde orde. Zo werd schande gesproken over zijn opera La traviata, waarin de heldin een courtisane is.

Verdi moest niets hebben van de intellectuele discussies over muziek die in zijn tijd gaande waren. Hij deed zijn best zich voor te stellen als een man van eenvoudige komaf die zich nog altijd het meest thuis voelde op het platteland. Desalniettemin deed het hem plezier zijn laatste opera Falstaff af te sluiten met een fuga, waarmee hij aantoonde zijn vak ook op intellectueel niveau prima te beheersen. (CP) meer